Таржимачы М. Толомушев 1942-жылдын 20-ноябрында Нарын облусунун Тянь-Шань районундагы Баския айылында колхозчунун үй-бүлөсүндө төрөлгөн. 1961-жылы Оттук орто мектебин, 1970-жылы К.ГУнун филология факультетин аяктаган.Эмгек биографиясын 1961-жылы Тянь-Шань эксперименталдык станциясында лаборант болуп баштаган. 1963-1966-жылдары Советтик Армиянын катарында кызмат кылган. 1970-1976-жылдары редактор, 1977-1986-жылдары «Кыргызстан» басмаканасында улук редактор болуп иштеген. 1976-жылдан бир аз убакыт ИЯЛ АН Кыргыз ССРинде кичи илимий кызматкер болуп эмгектенген, ал эми 1986-жылдан бери «Манас» эпосун чыгаруу боюнча Кыргызстандын СП секциясынын илимий катчысы болуп келет.
М. Толомушевдин чыгармачылык биографиясы 1970-жылдан башталат. Ал негизинен көркөм таржима менен алектенет. Ал В. Распутин, Н. Доможаков, Н. Крогиус жана башка авторлордун чыгармаларын кыргыз тилине таржима кылган. А. Зегерс, Я. Гашек, К. Чапек, Н. Хайтов, Л. Суходольчон жана башка авторлордун чыгармаларынын таржимачысы болуп саналат.
1986-жылдан бери СССРдин СПсынын мүчөсү, 1974-жылдан бери СССРдин Журналисттер Союзунун мүчөсү.
1941-1945-жылдардагы Улуу Ата Мекендик согуштагы жеңиштин 20 жылдыгы үчүн медал менен, Кыргыз ССР Жогорку Советинин Грамотасы менен сыйланган.
ТАРЖИМАЛАР
Крогиус Н. В. Эндшпилдин мыйзамдары. —Ф.: Кыргызстан, 1975. —60 б.
Батыш, согуштар менен бекемделген: Окуялар. —Ф.: Мектеп, 1979. — 86 б.
Доможаков Н. О. Алыскы айылда: Роман. — Ф.: Кыргызстан, 1981. —280 б.
Капобланка Хозе-Рауль. Соңку шахмат лекциялары. — Ф.: Кыргызстан, 1982. —88 б.
Распутин В. Г. Соңку мөөнөт: Повесттер жана окуялар. — Ф.: Кыргызстан, 1983. —427 б.
