
Кыргызстандын борбору Бишкекте 31-октябрда «Кыргызстандын калкынын куралуу: чакырыктар жана мүмкүнчүлүктөр» аттуу аналитикалык отчеттун презентациясы өттү. Бул обзор 2022-жылдагы калкты каттоо маалыматтарына жана 1999 жана 2009-жылдардагы мурунку каттоолорго негизделген.
Кыргызстандагы БУУнун калкты пландоо фонду (ЮНФПА) офисинин жетекчиси Бактыбек Кайназаровдун айтымында, бул документ калктын саны, структурасы, жумуш менен камсыздоо деңгээли, билим берүү, саламаттыкты сактоо жана жашоо сапаты тууралуу актуалдуу маалыматтарды сунуштайт. Ал ошондой эле социалдык саясат жана активдүү узак жашоону өнүктүрүү боюнча чечимдерди иштеп чыгуу үчүн маанилүү инструмент болуп саналат.

ЮНФПА тарабынан берилген маалыматтарга ылайык, Кыргызстан жакынкы он жылдыкта куралуунун процесси менен тездетилген темпте беттешет. 2030-жылга чейин өлкөдөгү кары адамдардын (65 жаштан жогору) үлүшү болжол менен 7% түзүшү мүмкүн, ал эми 2050-жылга чейин — дээрлик 19%. Бул сандар өлкөнү европалык өлкөлөргө мүнөздүү деңгээлдерге жакындатат, бул социалдык коргоо жана саламаттыкты сактоо системасы үчүн жаңы чакырыктарды жаратат.
Кайназаров ошондой эле Кыргызстан демографиялык куралуунун фазасында экенин, бул келечек эмес, азыркы көйгөй экенин жана комплексдүү, межведомстволук чечимдерди талап кылат экенин белгиледи. 75 жаштан жогорку адамдардын санынын көбөйүшү маанилүү чакырыктардан бири болуп саналат, алар эң осал категорияны түзөт жана өзгөчө көңүл жана колдоого муктаж.
Ошентип, аналитикалык обзор калктын куралуусу көп аспекттүү көйгөй экенин, бул мамлекеттин жана коомдун жалпы көңүл буруусун талап кыларын баса белгилейт. Демографиялык структурадагы тез өзгөрүүлөр, жогорку кедейчилик деңгээли, регионалдык айырмачылыктар жана адистештирилген кызматтардын жетишсиздиги коркунучтарды жаратат, бирок ошондой эле Кыргызстанда активдүү узак жашоону илгерилетүү үчүн жаңы мүмкүнчүлүктөрдү ачат.