2025-жылдын 16-октябрына карата Монголия боюнча мугалимдердин жана билим берүү системасынын жардамчы кызматкерлеринин нааразычылык акциясы өтүп жатат. Алар өкмөттөн базалык айлык акысынын деңгээлин ₮3.5 млн (чейин €840) көтөрүүнү жана 2026-жылы билим берүү бюджетин көбөйтүүнү талап кылышууда.
ФПОНМдин жумушчу комитети нааразычылык акциясын координациялайт
Нааразычылык акциясынын уюштуруучусу Монголиянын билим берүү жана илим кызматкерлеринин профсоюздар федерациясы (ФПОНМ) болуп саналат, ал мугалимдердин жашоо шарттарын жакшыртуу жана мамлекеттик билим берүүнү каржылоону көбөйтүү үчүн күрөшүп жатат.
ФПОНМде өлкө боюнча нааразычылык акцияларын координациялоо үчүн жумушчу комитет түзүлгөн. Ал жетекчилик, юридикалык кеңешчи жана техникалык адистерди камтыйт жана мүчөлөр менен коомчулукка реалдуу убакыт режиминде маалымат алмашууну камсыздайт.
9:00дөн 17:00гө чейин профсоюз мүчөлөрүнө консультация берүү үчүн онлайн курстар өткөрөт, ошондой эле профсоюз комитеттерин түзүү максатында мектептерди кыдырат.
2025-жылдын 21-октябрына карата ФПОНМдин президенти Цогтгэрэл Замбал каржы министри Жавхлан Болд, үй-бүлө, эмгек жана социалдык коргоо министри Аубакир Тилеухан жана билим берүү министри Наранбаяр Пурэвсурэн менен мугалимдердин айлык акысын көтөрүү боюнча талаптарды талкуулоо үчүн жолугушуу өткөрдү.
Өкмөт 2026-жылдан 2028-жылга чейин мугалимдердин айлык акысын этап-этабы менен көтөрүүнү сунуштады, акыркы максат 2028-жылы ₮3.5 млн деңгээлине жетүү. Бирок, бул айлык акыны 15–20%га көбөйтүүнү талап кылат, бул базалык айлык акыны болгону ₮150–₮200 миңге (чейин €36–€48) көтөрөт. «Биз бул сунушка макул боло албайбыз», — деди Цогтгэрэл Замбал. 2025-жылдын 22-октябрына карата билим берүү министри Наранбаяр Пурэвсурэн коллективдүү сүйлөшүүлөрдү баштоону сунуштады.
Нааразычылык акциясы башталган учурда Улан-Батордо ФПОНМге 83 орто мектептен, 215 бала бакчадан жана 3 мектептен 18 837 мугалим жана окутуучу кошулду, жалпы 331 билим берүү мекемесинен. Мындан тышкары, Орхон, Сухбаатар, Ховд, Булган жана Төв аймактарынан 3308 мугалимдер да нааразычылык акциясын колдошту. Нааразычылык комитеттери ар эки саат сайын катышуучулардын санын каттап турушат.
2025-жылдын 17-октябрына карата нааразычылык акциясына 372 билим берүү мекемеси, анын ичинде 85 орто мектеп, 218 бала бакча жана 35 жалпы билим берүү мектеби катышып, катышуучулардын жалпы саны 22 791 мугалим жана окутуучу болду. Протестке Орхон, Сухбаатар, Ховд, Булган, Төв, Дархан, Архангая, Дорноговь, Говьсумбэр жана Хэнтий өңдүү 10 региондон мугалимдер катышып, 35 мектептен жана 31 бала бакчадан 2919 катышуучу болду.
2025-жылдын 20-октябрына карата нааразычылык акциясына 558ден ашык билим берүү мекемеси жана 30 000ге жакын билим берүү кызматкери кошулду.
«Биз нааразычылык акциясын колдогон мектептердин жана бала бакчалардын санынын өсүп жатканын көрүп жатабыз. Биз протесттерди токтотууну пландаштырган жокпуз. Өкмөттүн сунушу ФПОНМ тарабынан четке кагылды», — деди профсоюздун лидери Цогтгэрэл Замбал.
Улуттук нааразычылык акциясы Улан-Батордо мугалимдердин жана билим берүү кызматкерлеринин бир нече күндүк тынч отуруу протесттеринин натыйжасында пайда болду, бул өлкө боюнча көңүл буруп, темир жолчулар сыяктуу башка секторлордун өкүлдөрүнүн колдоосун жаратты, алар да протесттерге кошулушту. ФПОНМ мугалимдердин талаптарын 2025-жылдын 8-октябрында мамлекеттик органдар менен жолугушууда билдирип, билим берүүгө инвестицияларды көбөйтүү жана мугалимдерди колдоо зарылдыгын баса белгиледи.
Татар С.Майдар
булак: MiddleAsianNews
