Ормон хан

Эртедир, өткөн заманда белгилүү кыргыз манап Ормон жашаган, күчтүү эрки, абдан таасирдүү, бир нече жолу түндүк Кыргызстандагы бөлүнгөн кыргыз урууларын бириктирүүгө аракет кылган. Бул ага 1842-жылы гана мүмкүн болду. 1840-жылдардын аягында, кочмондордун байыркы салты боюнча, Ормон курултайда ак килемде көтөрүлүп, жалпы урматтоо жана аны хан катары таануу белгиси катары көрсөтүлгөн.

Эгемендүүлүк жана бириккен кыргыз урууларынын күчүн Коканд хандыгынын башкаруучулары тааныды, бирок алар Ормон ханга корккондуктан, ыйлаак болуп турушкан. Кыргыз элине коңшу өлкөлөр: Казакстан, Өзбекстан жана Россия менен достук мамилелерди түзүү үчүн дагы узак жолду басып өтүү керек болчу. Ормон хандын ишмердүүлүгү эл арасында «Ормон окуу» - «Ормондун насааттары» деген ат менен белгилүү.

Эл арасында Ормон хандын тапкычтыгы жана акылдуулугу тууралуу көптөгөн уламыштар бар, алар душмандарын таң калтырган. Элдик эс тутумда ал дайыма алдыңкы, акылдуу жана чечкиндүү аскер башчысы катары калды, аскердик тактиканы терең билген. Өзү Ормон хан өзүнүн желеги, Санташ ашуусунда өзүнүн бекиниши жана сансыз мал-жандыгы болгон. Ормон хандын бийликке болгон мүнөзү тууралуу эмне айтылбасын, анын мамлекеттик түзүлүштү түзүүдөгү ролу шексиз чоң.

Чыныгы баатырлардын аттары кылымдар бою сакталат.