Драматург Виктор Швембергер

Драматург В. Швембергер 23.10.1892-жылы Ставрополь шаарында аскердик провизор-фармацевт үй-бүлөсүндө төрөлгөн. Балалык жана жаштык убагы Пятигорск шаарында өткөн. 1910-жылы Ростов-на-Дону шаарында эсепчилер курстарын аяктаган. 1912-жылы Москвага көчүп кеткен. 1916-жылы Ф. Комиссаржевскийдин драматургия студиясына кабыл алынган, андан соң О. Гунстун студиясына өтүп, Е. Вахтанговдун жетекчилигинде иштеген. 1917-жылдын ноябрынан тарта студияда окуп, Наркомзем басмаканасынын кеңсесин башкарган. 1918-жылдын аягында ыктыярчы катары Кызыл Армиянын катарына кирип, Украинада ак гвардиячыларга каршы күрөшкөн.
1922-жылы Москвага кайтып келип, Е. Вахтангов атындагы театрдын студиясында иштеген. 1923-жылдан тартып кукла театрынын негизин салып, бул театр үчүн репертуар түзүү менен алектенген.

1930-жылы «Балдар китеби театры» мамлекеттик басмаканасы түзүлгөн, кийинчерээк I Москва кукла театрына өзгөртүлгөн, анда драматург жана режиссёр болуп иштеген. 1934-1941-жылдары Москва облусунун кукла театрына жетекчилик кылган. Улуу Ата Мекендик согуш жылдарында
В. Швембергер Москва облусундагы госпиталда иштеген. 1945-жылы Фрунзеге чакырылып, республикалык кукла театрынын негизделишине катышкан, анда 12 жыл бою көркөм жетекчи болуп иштеген. 1947-жылы В. Швембергер улуттук кыргыз куклачы топторун уюштуруп, кыргыз элдик фольклорунун негизинде оригиналдуу репертуар түзгөн.

Театрларда иштеген убакытта 30дан ашык пьеса, 4 методикалык китеп жазган, бул театр жөнүндө көптөгөн макалалар жазган. Анын пьесалары өлкөнүн көптөгөн шаарларындагы театрларда коюлган. В. Швембергер кыргыз тилине К. Эшмамбеттин чыгармаларын, кыргыз элдик жомокторун которгон.

Кыргыз ССРинин эмгек сиңирген искусствосу (1948-жыл).

1948-жылдан бери СССРдин Союзунун мүчөсү.

«Почет белгиси» ордени, Кыргыз ССРинин Жогорку Кеңешинин Ардак грамоталары менен сыйланган.

АЙРЫКЧА БАСМАЛАР

орус тилинде:
Кукла театры үчүн пьесалар. —Ф.: Кыргызучпедгиз, 1958. —102 б.

КОТОРУЛМАЛАР

Славный животновод Адыл: Кичинекей мектеп жашындагы балдар үчүн окуя. —Ф.: Кыргызучпедгиз, 1958. — 19 б. '
Эң кичинекей төртөө: кыргыз элдик жомокторунун мотивдери боюнча. — Ф.: Кыргызучпедгиз, 1958. — 27 б.