Киргиз устаттарынын пейзаждары жана натюрморттору

Пейзаждын өзгөчө устаты Нарын Турпанов. Көпчүлүк сүрөтчүлөрдөн айырмаланып, ал дароо темасын жана өзүнүн стилин тапкан. Анын муунундагы сүрөтчүлөр табияттан алыстап, формалдык ыкмаларды эстетикалаштырып жатканда, Турпанов өзгөчө пафос менен дүйнөнүн предметтүүлүгүн чагылдырган пейзаждар менен чыкты. Табияттын тааныш сүрөттөрүнө күтүүсүз көз караш, наивдүү-балалык көз караш сүрөтчүнү биринчи көз карашта парадоксалдуу натыйжага алып келди. Табият формаларын терең изилдөө, ландшафтка куштун учуусунан карагандай көз караш, табияттын стихийдүү баштапкы абалында өзгөчө мейкиндик сезимин берет. Ар бир эмгегинде сүрөтчү тоолуу өлкөнүн образын жаратат, тоолордун эң майда бүктөлөрүн байкап, асман менен тоолорду пластика жана түс боюнча күчтүү байланышкан жашоого бириктирет. Турпановго табиятты эмоционалдык кабыл алуу мүнөздүү, кээде өзгөчө пантеизмге чейин жетет. Кыргыз живописьинде натюрморт пейзаж жана жанрдык композициядай өнүкпөгөн, бирок көптөгөн сүрөтчүлөр ар кандай ийгиликтер менен өз күчтөрүн сынап көрүштү.
Натюрморттун жука устаты, балким, Дильфируз Александровна Игнатьева, анын чыгармачылыгына Е.А. Малеинанын белгилүү таасири болгон.

Д. Игнатьева пейзаж, портрет жана күнүмдүк жанрларда иштейт, бирок натюрмортто анын өзгөчө талантын эң жаркын көрсөттү. Ал эч качан көркөм формада эксперимент жүргүзүүгө кызыккан эмес. Ал жаңы, живописно, чоң композициялык чеберчилик жана колориттик сезим менен жазат. Анын натюрморттору традициялуу — бул мөмө-жемиштер, жашылчалар, гүлдөр, бирок ар бир эмгекте предметтин сүрөтүнө болгон жеке мамилеси менен жылытылган индивидуалдык көрүү сезилет, ар түрдүү табият формаларынын сулуулугун ачып берүү, күтүүсүз айкалыштарда жаңы эстетикалык сапатты жаратуу жөндөмү («Күзгү натюрморт», 1970, «Сливалар жана сары алма», 1984; «Далалык гүлдөр». 1985; «Көктөмдүн жакындашы», 1985). Игнатьевага таандык пейзаждык жана портреттик эмгектери лирикалык, маанайы боюнча камердик, түстөр боюнча жука уюштурулган.
Акыркы жылдары Токтогул Касымов («Шахматчылар», 1974, «Чөп менен бала», 1975), Рыскул Аманов («Жибекчүлөр». 1976), Джилдыз Молдахматов («Жаңбырдын жакындашы», 1978), Уларбек Бекташев («Чайник менен аял». 1980), Таалэй Забидинов («Курп-Сай ГЭСинен экөө», 1980), Арстанбек Исланов («Ош пейзажы», 1980). Рифкат Бухарметов («Солдоттун күнүмдүк турмушу», 1983), Адылбек Байтереков («Жер боюнча декрет», 1984), Данакан Адашканова («Немере», 1984), Зуура Шаршекеева («Кыздын портрети». 1984), Динара Цырендоржнева («Р. Мусабаева портрети», 1984), Макен Доолотбаев («Даладан», 1985) жана башкалар кызыктуу чыгармаларын көрсөтүштү.

Живопись