Эки сааттык жардам аптасына мээнин картаюусун 20% жайлатат

Марина Онегина Ден соолук
VK X OK WhatsApp Telegram
Техас жана Массачусетс университеттеринин адистери, туруктуу түрдө айланадагыларга жардам берүү, куракка байланыштуу акыл-эстин төмөндөшүн кыйла жайлатууга жардам берерин аныкташты.

Изилдөөчүлөр эки он жылдык бою 51 жаштан жогору 30 миңден ашык америкалыктарды байкашкан. Алынган маалыматтар, туруктуу түрдө жардам бергендер, өз кесиптештерине салыштырмалуу акылдын тазалыгын узак убакыт сактап калганын көрсөтөт. Алардын когнитивдик функцияларынын төмөндөшү 15-20% төмөн болгон.

Кызыктуу жагдай, бул үчүн расмий уюмдарда волонтер болуу шарт эмес. Көршүлөргө, туугандарга же досторго жөнөкөй колдоо көрсөтүү да ушундай эле таасир берет. Мисалы, бирөөнү дарыгерге жеткирүү, балдар менен оюну ойноп берүү, салык боюнча жардам берүү же чөптү кыркып берүү — булар да мээ үчүн пайдалуу.

«Күн сайын жардам көрсөтүү — расмий жана расмий эмес — когнитивдик жөндөмдөргө узак мөөнөттүү оң таасир көрсөтөт», — деп белгилейт изилдөөнүн жетекчиси Саэ Хван Хан.

Жардам көрсөтүү үчүн оптималдуу убакыт аптасына экиден төрт саатка чейин болушу керек. Ошол эле учурда, бир нече жыл бою туруктуу катышуу эң чоң пайда алып келет. Тескерисинче, башкаларга жардам берүүдөн толук баш тартуу когнитивдик функциялардын тезирээк начарлашына алып келиши мүмкүн.

Изилдөөчүлөр, оң таасир бир нече механизмдер аркылуу жетишилет деп болжолдошот. Жардам көрсөтүү хроникалык стресстин жана организмдеги сезгенүү процесстеринин деңгээлин төмөндөтөт, бул мээге терс таасир этет, ошондой эле социалдык байланыштарды бекемдөөгө жана психологиялык колдоону жогорулатууга жардам берет.

Изилдөөнүн жыйынтыктары Social Science & Medicine журналында жарыяланган, ал эми изилдөө АКШнын Улуттук карылык институту тарабынан каржыланган.

Хандын айтымында, бул жыйынтыктар курактагы коом үчүн өзгөчө мааниге ээ, анткени кары адамдардын жалгыздыгы жана социалдык изоляция маселеси күндөн-күнгө актуалдуу болуп баратат. «Көптөгөн ден соолук деңгээли төмөн кары адамдар коомго маанилүү салым кошууну улантууда жана алар айланадагыларга жардам берүү мүмкүнчүлүгүнөн эң көп пайда алышы мүмкүн», — деп баса белгилейт изилдөөчү.
VK X OK WhatsApp Telegram

Дагы окуңуз:

Комментарий жазуу: